Ema barak husu: Iha sala iha Bíblia ka lae?
Ita-boot mós iha pergunta hanesan, katak “Iha Sala sira iha Bíblia?” Tuir loloos, ida-ne’e buat ida ne’ebé baibain. Espera katak liuhusi esplikasaun neʼe ita bele haree lia-loos husi Bíblia neʼebé kleʼan liután.
Frank Hasel || Sept-2024
Estudante Bíblia sira iha sékulu barak nia laran simu ona Eskritura sira nuʼudar Maromak nia Liafuan neʼebé hakerek ona. Maibé, krítiku sira ba fiar sarani haree Bíblia nu’udar livru ida ne’ebé hakerek tomak hosi ema no dezafia lia-loos hosi Eskritura, hodi reklama katak iha sala sira iha Bíblia.
Sala sira iha Bíblia – Jezús no Apóstolu sira-nia hanoin
Sarani sira ne’ebé komprometidu presiza komprende importánsia atu haree ba oinsá Kristu no apóstolu sira haree no trata Eskritura. Kona-ba Testamentu Tuan, Jesus fiar katak buat ne’ebé Moisés hanorin mak Maromak nia Liafuan (Markus 7:10). Saida maka David hakerek, nia hakerek ho inspirasaun (Markus 12:36). Ba Jezús, hakerek sira ne’ebé inspiradu iha Testamentu Tuan maka irrevogável (João 10:35). Nune’e mós, apóstolu sira afirma katak iha Testamentu Tuan, Maromak ko’alia liuhusi ninia profeta sira-nia ibun (Apóstolu sira-nia hahalok 3:21). Saida maka hakerek iha Eskritura sira hetan inspirasaun hosi Maromak (2 Timóteo 3:16). Tanba ne’e, sarani sira simu Eskritura nu’udar lia-loos (Salmo 12:6).
Sala sira iha Bíblia – Inspirasaun iha Testamentu Foun
Hakerek-na’in sira Testamentu Foun nian afirma katak “laiha profesia ida ne’ebé maka hamosu hosi ema nia hakarak, maibé hosi Espíritu Santu maka ema ko’alia iha Maromak nia naran” (2 Pedro 1:21). Ema hanoin katak apóstolu sira-nia mensajen mai husi autoridade divina. Paulo, porezemplu, fiar katak buat ne’ebé nia hatete la’ós bazeia ba ema nia matenek, maibé hanorin hosi Espíritu (1 Korintu 2:13). Tanba ida-ne’e maka igreja uluk simu mensajen hosi apóstolu sira nu’udar Maromak nia Liafuan, la’ós de’it ema nia liafuan (1 Tesalónika 2:13).
Paulo mós rekoñese inspirasaun husi pasajen sira seluk iha Testamentu Foun. Iha 1 Timóteo 5:18, nia sita husi Testamentu rua ne’e hanesan Eskritura, hodi indika katak Eskritura husi pasajen rua ne’e iha autoridade.
Sala sira iha Bíblia – Bíblia nia divindade
Eskritura sira hatudu ho klaru ninia orijen divina; maibé, autór sira Bíblia nian la’ós Maromak nia pluma, maibé hakerek-na’in sira ne’ebé hakerek ho sira nia estilu, linguajen no hanoin rasik ho orientasaun Espíritu Santu nian. Maski nune’e, Espíritu Santu garante katak lia-loos divina hato’o ho klaru no la distorsidu.
Maski iha aspetu umanu ba hakerek Bíblia, ida-ne’e la signifika katak iha erru sira. Ema sala-naʼin mós iha kbiit atu hatoʼo lia-loos. Se nuneʼe, klaru katak Maromak loos sei ajuda Ninia instrumentu sira neʼebé nia hili atu hatoʼo lia-loos ho laran-metin.
Sala sira iha Bíblia – Maromak Haree Nafatin
Ezemplu oioin kona-ba númeru sira ne’ebé la hanesan iha Bíblia, hanesan iha 2 Samuel 8:4 no 1 Crônicas 18:3, ka diferensa sira iha senturiaun nia liafuan sira iha Evanjellu Mateus no Lucas nian, dala barak uza nu’udar ezemplu kona-ba sala sira. Maibé, sala sira-neʼe neʼebé mosu karik susar liu ba estudante Bíblia neʼebé sériu duké ba ema neʼebé lee deʼit.
Fatór ida ne’ebé presiza konsidera maka prosesu transmisaun manuskritu. Loos duni katak karik mosu erru kiʼik balu husi eskriba sira durante kopia manuskritu neʼe. Maibé, sala sira-ne’e ki’ik tebes ne’ebé ema ida la presiza sidi kona-ba sira. Faktu katak Bíblia maka dokumentu antigu ne’ebé prezerva di’ak liu hatudu oinsá Maromak nia providénsia maka estraordináriu.
Istória Bíblia nian bele konfia
Prezensa diskrepánsia balun iha Bíblia la signifika katak ita bele kestiona ninia lia-loos istóriku. Fiar sarani depende ba eventu istóriku sira ne’ebé akontese duni. Jezús no apóstolu sira simu akontesimentu istóriku sira iha Testamentu Tuan, hanesan Kriasaun, Inundasaun, no Ézodu nu’udar parte ida hosi istória salvasaun nian.
Interesante, maski Jesus no apóstolu sira uza tradusaun sira husi Testamentu Tuan, sira nunka hatudu sala ruma iha Eskritura sira ka kestiona sira nia verasidade istóriku. Envezde, sira hatudu konfiansa ne’ebé maka la nakdoko iha ninia konfiabilidade.
Oinsá atu trata ho testu sira ne’ebé susar?
Iha istória tomak, estudante sira Bíblia nian ne’ebé sériu rekoñese dezafiu sira ne’ebé aprezenta hosi testu sira ne’ebé susar. Maski kontradisaun no difikuldade barak lakon iha peskiza nakloke nia okos, problema balu sei iha nafatin. Maibé, admite difikuldade sira-ne’e diferente hosi deklara katak Eskritura sala. Ida uluk indika konxiénsia ida kona-ba limitasaun sira komprensaun umana nian, enkuantu ida ikus reprezenta julgamentu valór ida kona-ba Eskritura.
Erru aparente barak maka mosu duni hosi ema nia interpretasaun sala ka intérprete nia prejuizu. Bainhira hasoru ho erru aparente sira, presiza aprosimasaun ida ne’ebé onestu, iha ne’ebé difikuldade sira hetan rekoñesimentu, la’ós evita. Adisionalmente, pasiénsia mós presiza atu hasoru pergunta sira ne’ebé difisil, tanba problema balu bele presiza peskiza liután atu hetan solusaun.
Bíblia iha sala ruma ka lae?
Se ho sala ita hakarak hatete katak Bíblia hanorin sala ka istórikamente la konfiável, resposta maka lae. Bíblia mak Maromak nia revelasaun infalivel kona-ba Ninia hakarak. Imperfeisaun sira ne’ebé eziste iha Bíblia mosu tanba ema nia frakeza, maibé ida-ne’e la afeta ninia lia-loos ka konfiabilidade. Bíblia nafatin bele fiar no loos, hodi lori ema hotu ne’ebé sei sai matenek ba salvasaun.
Konklusaun
Maski iha dezafiu no difikuldade sira iha parte balu Bíblia nian, ninia konfiabilidade nu’udar Maromak nia Liafuan inspiradu nafatin la nakdoko. Ho aprosimasaun onestu, orasaun, no interpretasaun loloos, ita bele ultrapasa difikuldade barak ne’ebé mosu hodi komprende Eskritura. Nu’udar sarani, ita simu bolun atu banati tuir Jezús no apóstolu sira nia ezemplu hodi fiar Bíblia nu’udar Maromak nia Liafuan loloos. (**red
