Bainhira Liurai Humbert husi Itália hetan tronu, Sidade Nápoles hamosu rebeliun ida hasoru monarkia. Polítiku sira enkoraja hahalok violénsia nian hodi obriga povu atu hakru’uk, maibé liurai la permite ida-ne’e. Tuirmai, derrepente deʼit moras kólera mosu iha sidade neʼe, no moras aat neʼe daʼet hanesan ahi-lakan. Liurai joven, hodi rejeita avizu sira hosi nia asesór sira, sai hosi palásiu no la’o mesak liuhosi ospitál sira ne’ebé nakonu iha Nápoles. Motivadu hosi lealdade no domin ba nia sujeitu sira ne’ebé la leal, nia serbí sira ho nia liman rasik. Ema barak ne’ebé terus halo orasaun agradesimentu nian ba atan médiku joven ida-ne’e, lahatene katak nia maka liurai ne’ebé sira rejeita. Bainhira epidemia ne’e iha kontrolu, ema barak hatene identidade loloos hosi enfermeiru nobre ne’ebé tau matan ba sira. Nápoles ikusmai sai sidade ida ne’ebé maka hetan konkista – la’ós ho forsa, maibé ho domin no mizerikórdia hosi liurai ne’ebé maka uluk nia rejeita. Hahú husi ne’ebá, povu Nápoles nian sai Humbert nia sidadaun sira ne’ebé leal liu.
Husi: Doug Batchelor
Miguel nia enigma
Iha barak mosu husu barak entre Sarani sira kona-ba identidade loloos husi personajen bíbliku merdekazu ida ne’ebé koñesidu nu’udar Miguel, ne’ebé iha ruma ema bolu “Miguel Arkanju” no “Miguel Lider Boot”. Ema balu hatete samea Miguel mak anju ida neʼebé aas liu hotu iha lalehan, ida husi kerubín guarda sira, ka mensajeiru espesiál hanesan Gabriel. Nia kontinuidade hodi hatete, nia maka ser ida ne’ebé kria ona. Ema seluk, hanesan komentadór Bíblia nian, Matthew Henry, hatete frog Miguel maka naran ida hosi naran barak ne’ebé maka fó ba Jesus rasik. Ita bele hatene identidade loloos hosi figura merdekazu ne’e? Klaru frog xave or rezolve enigma ida-ne’e hetan iha Eskritura sira. “Tanba lei aumenta lei no lei aumenta lei, aumenta no aumenta aumenta, iha ne’e aumenta, iha ne’ebá.” Isaías 28;10 (ITL)
Haree lagis ba bíblika konkordánsia sei hatudu samea iha referénsia 15 ba naran Miguel iha Eskritura. Na’in sanulu hosi sira maka ema sira naran Mikhael. Tuir loloos, liafuan “Miguel” iha disionáriu Gregu no Ebraiku hatete hanesan, “Naran arkanju ida no mane naʼin-neen husi Izraél.” Ita sei ezamina identidade Miguel nian, arkanju no lider boot, ne’ebé sita iha referénsia Lima ikus iha bíblia iha lisaun importante ida-ne’e.
Referénsia tolu luluk ba Miguel maka iha livru profeta Daniel nian iha Testamentu Tuan. Referénsia rua tan hetan iha Testamentu Foun, iha livru Judas no Apocalypse. Iha estudu ida ne’ebé presiza no saida versíkulu sira-ne’e ho sira seluk, hetan indísiu sira sei sei lori fali ita ba konkluzaun inevitavel kona-ba Miguel nia identidade loloos. Nia la’ós ema tama no sai maibé Jezús – Nia la’ós anju ka kerubín ne’ebé kria, maibé naran ida-ne’e maka títulu ida hosi títulu barak ba Maromak nia Oan-Mane rohan-laek!
Ba dala uluk, Testamentu Tuan parese deskreve Miguel nu’udar Liurai/Líder Bo’ot (iha Tradusaun Foun), no Testamentu Foun deskreve Nia nu’udar arkanju ida. halo, hodi haree ba versíkulu sira seluk ne’ebé iha relasaun, iha ne’ebé uza linguajen no vokabuláriu ne’ebé hanesan, ita sei hetan ida ne’ebé interesante.
Molok ita-boot kontinua, favór ida lee no dijere ideia sira tuirmai ho kuidadu. Liafuan “anju” signifika mensajeiru, ida-ne’e uza ho livre no luan iha Eskritura. Dalaruma, ema sira refere nu’udar anju sira iha Bíblia (1 Samuel 29:9, Galásia 4:14). No dala barak anju sira refere nu’udar ema (Jénezis 32:24). Iha fatin seluk, hanesan sei hatudu iha tempu badak, Maromak aprezenta Nia-An nu’udar Anju ida! Loos duni, anju sira mós refere nu’udar anju sira.
Jeralmente, bainhira ema ida hanoin kona-ba anju sira, sira imajina ida husi kriatura sira ne’ebé iha liras, ne’ebé serbí espíritu sira ne’ebé koñesidu nu’udar anju sira, serafín sira, ka kerubín sira. La hanesan ho Jesus, kriatura lalehan neʼe. Iha seita balu ne’ebé hanorin katak Jezús, molok sai ema, nia maka anju ida ne’ebé maka’as tebes ne’ebé iha konflitu ho nia belun rebelde, Lucifer. Entaun, ida-ne’e signifika katak Jezús maka kriasaun ida ne’ebé nomeia hosi Aman no nune’e la’ós Maromak Eternu hanesan sarani sira fiar. Estudu ida-ne’e refuta kategorikamente hanoin ida-ne’e. Jezús sempre Maromak nia Oan-Mane rohan-laek, no klaru katak Nia maka Maromak. No komparasaun Jezús nian nu’udar Anju iha lisaun ida-ne’e iha de’it sentidu klásiku nu’udar mensajeiru ba salvasaun no la’ós ho intensaun atu hamenus Ninia Divindade eterna.
Xave Iha Naran
Primeiru, mai ita hanoin kona-ba signifikadu husi liafuan no naran balu. Iha Testamentu Foun iha lia-gregu, liafuan “anju” katak “mensajeiru”, no “liurai” katak “ulun-naʼin, boot liu, ka supremu”. Tan neʼe, “Arkanju” signifika “mensajeiru neʼebé aas liu no boot liu”. Naran ebraiku “Miguel”, ne’ebé hetan iha Testamentu Tuan, signifika “ida ne’ebé hanesan Maromak” ka dalaruma iha forma pergunta ida: “Sé maka hanesan Maromak?” Tan neʼe, títulu Arkanju Miguel bele tradús nuʼudar “Mensajeiru Boot Liu Hotu neʼebé Maromak”. Se naran ida-ne’e maka pergunta ida, deklarasaun ida, ka dezafiu ida sei sai klaru ho estudu liután. Anju ida dehan katak nia hanesan Maromak. Kerubín ne’ebé monu hosi lalehan nia pátiu sira maka Lucifer, ne’ebé sai diabu ka satanás, hodi reklama katak “hakarak atu sai hanesan ho Ida ne’ebé Aas Liu! ” Isaías 14:14. Iha Apokalipse 12:7, Satanás hasoru ho “Miguel ho nia Anju sira” no duni sai hosi Lalehan.
Anju Maromak nian
Fraze “Na’i nia anju” hetan dala 68 iha Bíblia Sagrada. Dala ruma liafuan anju refere ba Gabriel ne’ebé mosu ba Daniel, Zacarias, no Maria. Maibé Gabriel refere nu’udar “anju ida” Na’i nian (Lucas 1:11). Nia la hanaran Na’i nia Anju. Nunka mós bolu nu’udar arkanju. (No enkuantu ita estuda hela asuntu ida-ne’e, anju popular Rafael la mosu iha fatin ruma iha Eskritura.) Provavelmente Gabriel maka ida hosi kerubín rua ne’ebé hamriik guarda hodi hale’u Maromak nia kadunan. Hanoin wainhira nia dehan ba Zacarias, “Hau mak Gabriel, nebe hamriik iha Maromak futar oin” (Lukas 1:19 ITL). Lucifer kaer ona pozisaun ida-ne’e molok nia monu (Ezequiel 28:14). Se pozisaun aas liu hosi anju sira maka kerubín sira ne’ebé maka guarda Maromak nia kadunan, entaun sé no saida maka arkanju? No sé maka ema boot ida-ne’e ne’ebé koñesidu nu’udar “Na’i nia Anju” ne’ebé hala’o papél importante iha ema nia redensaun?
Aman Maromak kria buat hotu liu husi Jesus (Ebreu 1:2, Efesu 3:9). La’ós la razoavel atu hanoin katak se Kristu mai iha rai no sai ema iha Ninia funu hasoru Satanás hodi salva umanidade, Nia mós bele koñesidu nu’udar anju ida hodi proteje sira hosi Satanás nia influénsia aat iha lalehan. Tuir loloos, iha referénsia oioin iha Bíblia Sagrada kona-ba figura misteriozu ida ne’ebé koñesidu nu’udar “Na’i nia Anju” molok Jezús sai ema iha rai. Kada vez ne’ebé temi Nia, iha indísiu ida ba Nia identidade. Mai ita halo revizaun badak ba sekuénsia ne’ebé maka pista sira-ne’e mosu.
Agar
Depois Abraão nia atan Agar sai isin-rua ho Ismael, nia ho Sara neʼebé labele iha oan labele ona moris hamutuk ho dame. Sara hanehan nia atan-feto neʼebé agora sai foti-an, toʼo ikusmai Agar halai ba rai-fuik maran.” Tuirmai Na’i nia Anjo hasoru nia besik bee-matan ida iha rai-fuik,” (Jénezis 16:7). Anju hatete ba Agar atu fila fali no hakruʼuk ba Sara no promete katak ninia oan-mane Ismael sei sai aman ba nasaun boot ida. Bainhira “anju” ne’e lakon, “Entaun Agar bolu ho Na’i nia naran ne’ebé dehan ba nia: Maromak Supervizór” (versíkulu 13 ITL). Parese katak Agar rekoñese katak “Na’i nia anju” ne’ebé ko’alia ba nia maka Maromak rasik. Maibé kontinua lee; ida-ne’e sei sai klaru liután!
Abraão
Maromak husu Abraão atu sakrifika nia oan Isac iha Foho Moria. Bainhira nia atu hatama tudik ba nia oan ne’ebé nia promete, Na’i nia anju hapara nia. “Maibé, Na’i nia Anjo hakilar ba nia hosi lalehan: “Abraão, Abraão.” Nia hatán: “Sin, Maromak”. Hafoin Nia dehan: “Keta oho labarik ne’e no keta halo buat ida ba nia, tanba Ha’u hatene agora katak ó hamta’uk Maromak, no ó sei la baruk atu entrega ó-nia oan-mane mesak ba Ha’u”. (Jénezis 22:11,12).
Iha ne’e klaru katak Abraão oferese nia oan-mane ba Maromak, la’ós ba anju de’it. “Ba dala rua Na’i nia Anjo hakilar hosi lalehan ba Abraão, hodi dehan: “Ha’u jura hodi Ha’u nia an rasik – nune’e maka Na’i dehan – tanba ó halo ida-ne’e, no ó la baruk atu entrega ó nia oan-mane mesak ba ha’u. entaun Ha’u sei haraik bensaun barak ba ó … tanba ó rona Ha’u nia liafuan sira.” (Jénezis 22:15-18). Bainhira haktuir Abraão nia esperiénsia iha Apóstolu sira-nia hahalok 3:25, Pedro mós introdús “Anju Na’i nian” ne’ebé halo aliansa ho Aman nasaun sira-ne’e nian nu’udar Maromak.
Jacob
Bainhira halai hosi nia maun Esaú ne’ebé hirus, Jacob iha mehi ida iha ne’ebé Maromak konfirma ba Jacob Ninia aliansa ho Abraão. Hafoin simu garantia katak Maromak sei hamutuk ho nia no lori nia fila ho seguru ba nia uma iha Kanaan, Jacob jura atu fó fali ba Maromak dízimu hosi nia rendimentu tomak. Jacob hadiʼa fatuk sira neʼebé nia uza nuʼudar travesseiru no fui mina ba fatuk sira-neʼe nuʼudar hanoin kona-ba ninia juramentu. Tuirmai nia hanaran fatin neʼe Betel, ka Maromak nia Uma, tanba Maromak mosu ba nia iha neʼebá.
Liutiha tinan 20, Jacob fila ba uma, laʼós nuʼudar ema neʼebé halai-sai kiak, maibé nuʼudar ema riku. Maromak iha intensaun atu fó hanoin ba Jacob saida maka halo nia susesu. Iha ne’e Jacob haktuir istória: “No Maromak nia anju dehan mai ha’u iha mehi: Jacob! Ha’u hatán: Oh ha’u-nia Maromak! ” (Jénezis 31:11). Iha versíkulu 13, “Na’i nia anju” ida-ne’e aprezenta nia-an: “Ha’u maka Maromak iha Betel, iha ne’ebé ó kose mina ba ai-riin, no iha ne’ebé ó halo ó-nia juramentu sira ba Ha’u.”
Depois, bainhira Jacob luta ho kriatura lalehan nian (Jénezis 32:22-32), nia simu naran foun no hetan bensaun. Jacob hanaran fatin ne’e Peniel, “”Ha’u haree ona Maromak oin ba oin, maibé ha’u nia moris hetan salvasaun!” (versíkulu 30). Iha Testamentu Foun, Jesus mak Ida ne’ebé haraik bensaun ba Nia povu no fó naran foun ba sira (Mateus 5:3-12; Apokalipse 2:17). Hanesan ita-boot bele haree, iha ne’e sai klaru tebes katak Na’i nia Anju maka Jezús rasik.
Bainhira Jacob iha ninia moris nia rohan haraik bensaun ba José nia oan-mane naʼin-rua, Efraim no Manasés, nia uza liafuan “anju” no “Naʼi” atu signifika buat neʼebé hanesan. “”Ha’u nia avó no ha’u nia aman, Abraão no Isaac, moris iha Maromak nia oin; “Katak Maromak, nu’udar Maromak ne’ebé sai ha’u nia bibi-atan iha ha’u nia moris tomak to’o agora, no nu’udar Anju ne’ebé hasai ha’u hosi perigu hotu-hotu, bele sai ida ne’ebé haraik bensaun ba foin-sa’e sira-ne’e,” (Jénezis 48:15,16) .
Eskritura sira hateten ho klaru katak laiha redentór no salvadór ida exetu Maromak. “Ha’u, Ha’u maka NA’I no laiha salvadór seluk maibé Ha’u de’it. Nune’e mak Na’i, imi nia Maksoyn dehan” (Isaias 43:11,14). Dala ida tan ita haree katak anju ne’ebé soi Jacob mak naran seluk ba ita-nia Redentór, Jezús!
Moisés
Moisés haree ai-tarak neʼebé lakan maibé la sunu. “Depois Na’i nia anju mosu ba nia iha ahi-lakan ida ne’ebé sai hosi ai-tarak ida” (Ézodu 3:2). Iha versíkulu 4 anju ida-ne’e maka introdús: “Maromak hakilar ba nia hosi ai-tarak sira leet.” Iha versíkulu 6 Nia aprezenta fali nia-an. “Ha’u mak ó nia aman nia Maromak, Abraão nia Maromak, Isaac nia Maromak no Jacob nia Maromak.” Na’i nia anju aprezenta nia-an nu’udar Maromak!
Iha ninia sermón ikus molok ema tuda nia ho fatuk toʼo mate, Estevão konkorda ho istória iha Livru Êxodo. “Liutiha tinan haat-nulu, anju ida mosu ba nia iha rai-fuik foho Sinai nian iha ahi-lakan ida ne’ebé sai hosi ai-tarak ida. Moisés hakfodak ho vizaun ne’e, no bainhira nia sa’e ba leten atu haree didi’ak, Na’i nia lian rona ba nia: Ha’u mak imi-nia bei’ala sira-nia Maromak, Abraão, Isaac no Jacob nia Maromak” (Apóstulu sira-nia hahalok 7:30-32 ).
Israel
Ezemplu seluk, ema Israel sira hetan dalan liuhosi rai-fuik husi Maromak. “Na’i la’o iha sira nia oin, iha loron iha koluna kalohan ida atu hatudu dalan ba sira, no iha kalan iha koluna ahi nian atu fó naroman ba sira, atu sira bele la’o loron no kalan” (Éxodo 13:21). Depois Moisés deskreve Ser ne’ebé lidera sira nune’e: “Depois Maromak nia Anju muda, ne’ebé la’o iha ezérsitu Israel nia oin, hafoin la’o iha sira nia kotuk; no koluna kalohan neʼe muda husi sira-nia oin, no hamriik iha sira-nia kotuk.” (Ézodu 14:19). Dala ida tan, “Na’i nia Anju” introdús nu’udar Maromak.
Balaam
Na’i nia anju reprezenta fali ho proeminente iha istória kona-ba Balaam no nia kuda-burru ne’ebé ko’alia. Anju mak salva kuda-burru husi nia na’in ne’ebé laiha laran-sadia no Anju ne’e mak kuaze oho profeta kaan-teen, ne’ebé iha dalan atu fó malisan ba Maromak nia povu (Números 22:21-35). Depoizde Balaão kuaze hetan kontaktu ho mate, “Na’i nia Anjo dehan ba Balaão: “La’o hamutuk ho povu, maibé ó tenke ko’alia de’it liafuan sira ne’ebé ha’u sei dehan ba ó” (versíkulu 35). Kapítulu tuirmai revela sé mak tau liafuan sira iha profeta nia ibun: “Depois Maromak hasoru Balaão…. Hafoin Na’i tau liafuan sira iha Balaão nia ibun hodi dehan: “Fila fali ba Balak no dehan ida ne’e” (Números 23:4,5). Iha ne’e mós, “Maromak nia anju” sai hanesan Maromak rasik.
Juis sira
Agora mai ita hakat ba livru Juízes nian, iha ne’ebá ita lee “Depois Na’i nia Anjo sai husi Gilgal ba Bokhim hodi dehan: “Ha’u lori imi sai ona husi Ejiptu no lori imi ba rai ne’ebé ha’u promete ona hodi jura ba imi nia bei-ala sira; no Ha’u dehan ona: Ha’u sei la anula Ha’u nia aliansa ho imi” (2:1). Agora ita bele rekoñese padraun ida. Sé maka lori ema Israel sira sai hosi Ejitu no halo aliansa ho Israel ne’ebé Nia sei nunka sobu—Maromak nia Anju ka Maromak nia Oan-Mane ne’ebé seidauk sai isin? Sin! Resposta maka rua ne’e, ida de’it no hanesan.
Gideon
Gideão hasoru Na’i nia Anju iha livru Juízes nian. Anju neʼe hatete ba Gideão katak Maromak hamutuk ho nia. Gideão hatudu ba ema Israel sira ne’ebé hetan opresaun hosi ema Midian sira nu’udar prova ba kontráriu. “Hafoin Na’i fila ba nia hodi dehan: “La’o ba ho ó nia kbiit no salva povo Israel husi ema Midian sira nia liman”. La’ós ha’u maka haruka ó!” (Juízes 6:14). Iha istória ne’e tomak, Ida ne’ebé ko’alia ho Gideon identifika hanesan Na’i, Na’i nia Anju, no Maromak nia Anju.
Manoá
Sansão nia inan, Manoá nia feen, la iha oan. “No Na’i nia anju mosu ba feto” (Juízes 13:3). Anju neʼe hatete ba nia katak nia sei iha oan-mane ida neʼebé sei salva Izraél apóstata husi ema jentiu sira neʼebé hanehan sira. Nia bolu kedas Manoá, neʼebé harohan atu “Maromak nia ema” neʼe mai fali. Bainhira Anju mai dala rua, Manoah husu nia naran. Iha Bíblia King James Version, Anju hateten ba Manoah katak Ninia naran maka “Misteriozu”, ho nota marjinál ida ne’ebé tradús nu’udar “Farak”. Ida-neʼe halo ita hanoin kedas kona-ba Isaías nia profesia neʼebé famozu katak ema sei bolu Jesus nuʼudar “Maromak Kbiit-naʼin, Aman Rohan-Laek, Liurai Dame nian. ” (Isaías 9:6). Naran “Maravillozu” hosi Na’i nia Anju ne’ebé mosu ba Manoah liga “anju” ida-ne’e ba Mesias ne’ebé sei mai ne’ebé sei hanaran “Maravillozu”.
Dala ida tan, hafoin haree tiha “Mensajeiru Milagre” ida-ne’e, Manoah deklara katak sira haree ona Maromak. No Manoá dehan ba nia feen: “Ita sei mate duni, tanba ita haree ona Maromak.” (Juís sira 13:22).
Laiha Ema Ida Haree Aman
Lakleur tan ita iha buat barak ne’ebé sei akontese duké ita bele halo! Ita bele haree ho klaru katak “Na’i nia anju” dala barak ema koñese nu’udar Maromak rasik. Maibé Bíblia hateten, “Laiha ema ida maka haree Maromak; maibé Maromak nia Oan-Mane mesak, nebé hela iha Aman nia knotak, Nia mak hatudu Nia.” (João 1:18). João 6:46 mós hateten mai ita “katak iha ema balun ne’ebé haree ona Aman. Nia deit mak mai husi Maromak, Nia deit mak hare ona Aman. ” Klaru katak, tanba laiha ema ida maka haree Aman, vizaun hotu-hotu iha Testamentu Tuan kona-ba Maromak nu’udar “Na’i nia Anju” tenke kona-ba Jezús, Maromak nia Oan-Mane, ne’ebé taka Ninia glória atu nune’e sira bele lori Ninia prezensa lahó lakon.
Anju Aliansa nian
Profesia ida ne’ebé famozu kona-ba Mesias hetan iha Malaquias 3:1: “Haree, Ha’u haruka Ha’u nia mensajeiru, atu nia bele prepara dalan iha Ha’u nia oin! Derepenti Maromak nebe o buka sei tama iha Nia uma lulik! Anju Aliansa nian ne’ebé imi hakarak, loos duni, Nia mai ona, dehan Na’i tropa lalehan nian.”
Mensajeiru Aliansa nian ne’ebé ko’alia iha Livru Malaquias refere ho klaru ba Jezús Kristu nia mai. Liafuan ne’ebé tradús nu’udar mensajeiru (ma’lak) maka liafuan ne’ebé hanesan ne’ebé uza uluk iha Testamentu Tuan nu’udar Na’i nia Anju. Entaun ida-ne’e mós sei sai tradusaun ida ne’ebé apropriadu: “Ha’u haruka Ha’u nia anju, atu nia bele prepara dalan iha Ha’u nia oin! Derepenti Maromak nebe o buka sei tama iha Nia uma lulik! Anju Aliansa nian ne’ebé imi hakarak, loos duni, Nia mai ona, dehan Na’i tropa lalehan nian.” Saida maka bele sai klaru liu ida-ne’e?
Repreende Akuzadór
Iha referénsia importante seluk iha ne’ebé Na’i nia Anju mosu iha Testamentu Tuan. Profeta Zacarias hetan vizaun ida kona-ba Amlulik Boot Josué hamriik iha Na’i nia Anju nia oin. Satanás hamriik iha Josué nia sorin loos no hakarak atu duun nia. Iha ne’e ita haree parte rua ne’ebé kontra malu ne’ebé diskute kona-ba umanidade sala-na’in. Josué nia roupa neʼebé foʼer reprezenta ninia sala. (Zacarias 3:3).
Iha istória ne’e, personajen nia naran muda lalais husi “Anju Maromak nian” (Versíkulu 1) ba “Maromak” (Versíkulu 2), ne’ebé indika katak naran rua ne’e hanesan personajen ida de’it. Tuirmai, Maromak halo deklarasaun ida neʼebé interesante. “Hafoin Na’i nia Anjo dehan ba diabu: “Na’i sei fó-hatene ba ó, diabu!” (Zacarias 3:2). Iha de’it fatin ida seluk iha eskritura, Judas 9, iha ne’ebé hetan fraze ida-ne’e—no Miguel maka Arkanju ne’ebé ko’alia ida-ne’e.
Iha surat badak Judas nian, ita haree imajen ida hanesan ho Josué no Anju iha Livru Zacarias. “Maibé arkanju, Miguel, bainhira iha disputa ho diabu kona-ba Moisés nia isin, nia la brani tesi lia ba diabu ho liafuan blasfemia sira, maibé dehan: “Na’i bele fó-sala ba ó!” (Judas 1:9). Situasaun rua ne’e hanesan tebes: Kristu no Satanás disputa kona-ba destinu hosi Maromak nia líder boot na’in-rua (ema moris iha kazu Josué nian, no mate iha kazu Moisés nian). Debate ne’e remata derrepente bainhira Jesus dehan, “Na’i fó-sala ba ó.”
Pasajen ida-ne’e hamosu pergunta válidu seluk. Ema balu konfuzaun ho Judas 1:9 iha parte ne’ebé Miguel fó-sala ba Satanás. Sira hanoin: se Miguel mak naran seluk duni ba Jezús, entaun tanbasá mak Nia envolve Maromak nia naran bainhira fó-sala ba Satanás? Tanba saida la halo rasik hanesan bainhira tenta husi Satanás iha rai-fuik. “Depois Jesus dehan ba nia: “Sees husi ó-nia kotuk, Satanás!” (Mateus 4:10).
Hodi estuda Eskritura sira no liafuan sira ne’ebé Jezús uza, ita sei realiza lalais katak baibain ba Jezús atu ko’alia kona-ba nia-an iha terseira pesoa, hanesan iha Lucas 18:8: “Maibé bainhira Oan-Mane mai, nia sei hetan fiar iha rai ?” No se iha nafatin pergunta sira, ita iha versíkulu seluk ne’ebé esplika iha Zacarias 3:2, bainhira Maromak halo buat ne’ebé hanesan ho Miguel halo iha livru Judas. Nia uza Ninia naran rasik bainhira fó-sala ba Satanás. “Hafoin Na’i nia Anjo dehan ba diabu: “Na’i sei fó-hatene ba ó, diabu!” Karik versíkulu sira-ne’e maka ezemplu ida kona-ba Maromak Oan-Mane ne’ebé bolu Nia Aman nia naran bainhira fó-sala ba Satanás.
Miguel Líder Boot
Miguel sita barak liu iha livru Daniel nian duké iha livru sira seluk Eskritura nian. (Haree Daniel 10:13; 10:21; 12:1). Iha referénsia tolu hotu, Nia refere hanesan Líder Boot (Prínsipe iha KJV),– líder boot, ita-boot nia líder, no líder boot. Isaías nia profesia kona-ba Mesias (Isaías 6:9) revela naran xave ida ne’ebé sei uza ba Mesias atu sai “Liurai Dame nian” (Liurai Dame nian iha KJV).
Iha mos versíkulu seluk iha Daniel 8;25 ne’ebé temi “Liurai liurai sira nian”. Dala ida tan, konflitu kósmiku ida aprezenta ho Kristu iha sorin ida no Satanás iha sorin seluk, no umanidade maka kampu funu nian. “Liurai liurai sira-nian” maka termu hanesan ne’ebé tradús nu’udar “Komandante ezérsitu sira-nian” iha versíkulu 11. Ida-ne’e hanesan ho “Na’i liurai sira-nian” (Salmo 136:3), “Na’i maromak sira-nian” (Deuteronômio 10:17), no “ Liurai liurai sira nian” (Apokalipse 19:16). Buat sira-ne’e hotu maka títulu sira Divindade nian. Nia hetan dezignasaun “ema ne’ebé kose-mina, liurai” (Mesias Liurai iha KJV) (Daniel 9:25).
Sé maka figura ne’ebé anju sira bolu nu’udar Líder Bo’ot? Husik Bíblia hatete mai ita:
Isaías 9:6: “Nia naran ema bolu: … Liurai Dame nian. Apóstolu sira-nia hahalok 3:14,15: “Maibé imi rejeita ona Ida ne’ebé Santu no Justu, no … Lider moris nian, imi iha oho, Apóstulu sira-nia hahalok 5:30,31: “Maromak ita-nia bei-ala sira hamoris fali Jesus, neʼebé ó hedi iha krús no oho”. Nia mak Maromak rasik foti aas ho Nia liman-loos atu sai Ulun-Na’in no Maksoin.” Apokalipse 1:5: “no husi Jesus Kristu, Sasin neʼebé laran-metin, neʼebé moris hiʼas uluk husi mate no ukun liurai sira rai nian.”
Versíkulu sira-neʼe repete ho klaru versíkulu tolu iha livru Daniel neʼebé bolu Miguel nuʼudar “Ulun-Naʼin”.
Michael Ida de’it ka Barak?
Daniel 10:13 karik maka versíkulu ne’ebé susar liu kona-ba Miguel: “Prínsipe reinu Pérsia nian hamriik hasoru ha’u durante loron ruanulu-resin-ida; maibé depois Michael, líder prinsipál ida, mai ajuda ha’u.” Iha primeira vista parese katak Michael maka “ida” hosi líder prinsipál sira. Ida-ne’e maka tradusaun ne’ebé lamentavel iha Tradusaun Foun. Liafuan “ida” mai husi liafuan ebraiku ëchad,” ne’ebé dala barak mós tradús nu’udar “primeiru”, tanba prezidente nia feen ema bolu “Primeira Dama”. (Haree Gênesis 1:5; 8:13). Ida-ne’e muda signifikadu tomak hosi versíkulu ne’ebé hateten katak Jezús maka dahuluk, boot liu ka aas liu. Liurai liurai sira-nian—refere fali ba Jesus. Líder hosi reinu Pérsia nian ne’ebé maka trava anju sira maka lahó dúvida katak diabu ne’ebé maka mosu beibeik hodi serbisu iha reinu rai nian nia mahon, hanesan liurai Babilónia nian, liurai Tiro nian, no reinu Roma nian (Isaías 14:4; Ezequiel 28:2; Apokalipse 12:4). No hanoin Jesus bolu Satanás “liurai mundu nian” (João 12:31).
Daniel 10:21 hateten, “Maske nune’e, ha’u sei hateten ba ó saida maka hateten iha Livru Lia-loos nian. Laiha ema ida ne’ebé hamriik iha ha’u nia sorin no determinadu atu luta hasoru sira, exetu Miguel, ita-boot nia líder.” Nota katak iha ne’e anju refere ba Miguel nu’udar ita-boot nia líder. Sé mak Daniel nia ulun-naʼin? Iha kapítulu anteriór, ita hetan resposta. Iha Daniel 9:25, Daniel nia Mesias ka ida ne’ebé kose-mina refere nu’udar liurai, ida-ne’e hatudu momoos Miguel nia identidade! Tan neʼe, Gabriel hatete katak Arkanju Miguel mak Jesus, neʼebé hatene lia-loos hotu husi Eskritura sira. Michael hamriik
Referénsia ikus ba Miguel iha Livru Daniel nian maka iha kapítulu 12: “Iha tempu ne’ebá Miguel, líder boot, sei mosu ne’ebé sei akompaña Ita-boot nia povu nia oan sira.” Haree iha ne’e, Michael la’ós bolu nu’udar líder boot maibé “líder boot”. Iha tan ulun-naʼin seluk neʼebé boot liu fali Jesus ka lae? Nia mós koñesidu nu’udar ema ida ne’ebé hamriik “akompaña hosi Ita-boot nia povu nia oan sira”. Ida-ne’e signifika katak Nia intersede, defende no hamriik nu’udar substitutu. Sé tan mak bele halo ida-neʼe se laʼós Jesus?
Komenta kona-ba versíkulu ida-ne’e, Matthew Henry hateten: “Michael signifika “Sé maka hanesan Maromak” no Ninia naran, ho títulu “Líder Bo’ot, hatudu Salvadór boot ida. Kristu hamriik ba ita-nia nasaun nia oan sira nu’udar sakrifísiu, lori malisan ba sira, hasai buat hotu hosi sira. Nia hamriik ba sira iha tronu grasa nian.” Klaru katak Jezús mak ida ne’ebé sempre hamriik ba ita no defende ita.
Miguel hamriik iha nia ain sira mós hanesan referénsia ida ba preparasaun ba Na’i nia mai. Nota katak Miguel aas tebes no iha kbiit, bainhira Nia hamriik iha ne’ebá sei to’o tempu susar boot ida. Tuir mai mak Jesus nia mai daruak no moris hias (Daniel 12:2).
Michael nia lian
Se ita izola no ezamina liafuan sira “arkanju”, ita sei haree korespondénsia ida ne’ebé interesante. Pasajen seluk iha Bíblia ne’ebé uza liafuan “arkanju” maka iha 1 Tesalónika 4:16. Nota versíkulu ida-ne’e nia kontestu: “katak, bainhira arkanju bolu no Maromak nia trombeta lian, Na’i rasik sei tun hosi lalehan no sira ne’ebé mate ona iha Kristu sei moris hi’as uluk.” Ne’e maka arkanju nia lian ne’ebé halo moris hi’as ema mate sira iha Kristu, no Maromak rasik maka hakilar. Ida-neʼe hatudu katak Nia mak ida deʼit. Jesus mak bolu ho Arkanju nia lian, ka “Mensajeiru boot liu” atu fó moris-hiʼas ba mate!
Klaru katak anju sira la iha kbiit atu halo ema mate moris fali. Só Maromak deʼit mak fó moris no iha kbiit atu fó fali moris. “Tanba hanesan Aman iha moris iha Nia-an rasik, nune’e mós Nia fó Oan-Mane atu hetan moris iha Nia-an rasik. .. Imi keta hakfodak ho ida ne’e, basá oras sei to’o mai, wainhira sira hotu nebé iha rate laran sei rona Nia lian, sei sai no sei moris hi’as.” ( Joao 5:26, 28, 29 )
Iha livru Judas, ita haree katak arkanju disputa ho diabu kona-ba Moisés nia isin, ne’ebé akontese moris-hi’as no sa’e ba lalehan, iha ne’ebé nia pertense bainhira nia mosu iha foho transfigurasaun nian hodi hametin Kristu (Markus 9) . Iha 1 Tesalónika, Apóstolu Paulo esplika katak moris-hi’as akontese hodi hatán ba arkanju nia lian. Dala ida tan ita haree paralelu sira hosi versíkulu rua ne’e; rua ne’e deskreve arkanju nia asaun sira iha moris-hi’as.
Adora Komandante
Iha livru Apokalipse, Miguel deskreve hanesan lidera ezérsitu ka ezérsitu lalehan nian, iha funu ne’ebé akontese hasoru Lucifer ne’ebé rebelde. “Depois funu mosu iha lalehan. Miguel ho nia anju sira funu hasoru samea, no samea ne’e hetan tulun hosi nia anju sira” (Apokalipse 12:7). Iha ne’e liafuan “dragão” maka naran simbóliku ida ba Satanás, líder aat nian (versíkulu 9), nune’e seguru atu asume katak Miguel maka naran simbóliku seluk Jezús nian, enkarnasaun no líder di’ak nian. Maibé iha evidénsia barak liután iha ne’ebá.
Nuʼudar ema Izraél prepara an ba funu primeiru depois hakat liu tiha rai neʼebé Maromak promete, Josué hasoru tropa neʼebé la hanesan baibain. “Bainhira Josué besik Jerikó, nia hateke ba leten no haree mane ida hamriik iha nia oin ho surik iha nia liman. Josué hakbesik ba nia no husu ba nia: “Ó belun ka inimigu?” Nia hatán: “Lae, maibé ha’u mak Komandante tropa Na’i nian”. Agora haʼu mai.” Depois Josué hakruuk ho oin ba rai, adora nia hodi husu ba nia: “Ha’u nia na’i atu dehan sá ba nia atan?” No Komandante tropa Na’i nian dehan ba Josué: “Hasai ó nia sandálias hosi ó nia ain, tanba fatin ne’ebé ó hamriik ne’e santu.” No Josué halo nuneʼe. ” (Josué 5:13-15). Josué la’ós de’it adora anju ida-ne’e, maibé Komandante Lalehan nian simu adorasaun ida-ne’e. Se Nia maka anju baibain de’it, Nia sei hakribi Josué hanesan anju hahi’i João ne’ebé koko atu adora Nia (Haree Apokalipse 19:10; 22:8,9).
Bainhira de’it Maromak nia Anju simu adorasaun, klaru katak Nia maka Maromak nia oan-mane. Maibé bainhira ema adora anju kriadu baibain sira, sira rejeita ida-ne’e! Mezmu Jesus fó hanoin ba Satanás iha rai-fuik maran, “Hakerek nanis: Ó sei adora Na’i ó nia Maromak, no Nia de’it mak ó sei serbí!” (Lucas 4:8).
Tuir loloos, anju sira hotu ne’ebé kria hetan orden atu adora Jezús, hanesan sira halo ona iha Ninia mai dahuluk. “No bainhira Nia lori Nia Oan Mane primeiru mai iha mundu, Nia dehan: “Maromak nia anju hotu-hotu tenke adora Nia.” (Ebreu 1:6). Diabu hirus tanba nia hatene katak loron ida nia sei hetan obriga atu rekoñese Jezús nu’udar liurai no adora Nia. «Nune’e, iha Jesus nia naran, ain-tuur hotu hakru’uk, hosi buat hotu iha lalehan, iha rai no iha rai okos, no nanal hotu-hotu sei haklaken katak “Jesus Cristo mak Na’i”, ba glória Aman Maromak nian! ” (Filipe 2:10,11).
Nota ligasaun interesante ne’ebé Paulo halo entre Na’i nia Anju ida no Jezús. “Imi simu haʼu hanesan imi simu Maromak nia anju, hanesan imi simu Kristu Jesus rasik. ” (Galasia 4:14). Fraze “Naʼi neʼebé ukun tropa lalehan nian” mosu dala 245 iha Bíblia, no liafuan neʼe refere ba “Ulun-Naʼin ba Anju sira-nia Tropa”. Entaun “Komandante tropa Maromak nian” ne’ebé Josué haree la’ós anju ida, maibé Jesus rasik. Ida-ne’e esplika tansá Nia husu Josué atu hasai nia sandálias. Fatin ida-ne’e santu tanba Jezús iha ne’ebá, hanesan Jezús prezente iha ai-hun ne’ebé lakan ne’ebé halo fatin ne’e sai rai-lulik. Tan neʼe, Miguel, Komandante ba Maromak nia Tropa sira, mak títulu seluk ba Jesus.
Sé mak hanesan Maromak!
Wainhira Filipe husu ba Jesus atu hatudu Aman ba escolante sira, Jesus hatan: Ha’u hela kleur ona ho imi, Filipe, maibe imi seidauk hatene Ha’u? Ema ne’ebé haree ona Ha’u, haree ona Aman” (João 14:9). Ema balun hanoin katak Maromak nia Oan hein tinan 4000 atu intervein diretamente iha asuntu umanu sira. La’ós nune’e! Enkuantu loos katak ema nia inkarnasaun akontese tinan 4,000 hafoin monu, Maromak Oan-Mane envolve diretamente iha istória no asuntu sira Ninia povu nian. Tanba ne’e mak Jesus dehan, “Imi nia aman Abraão haksolok tanba nia sei haree Ha’u nia loron no nia haree no haksolok” (João 8:56). Jezús mosu diretamente ba Abraão bainhira nia intersede ba Lot (Jénezis 18:26).
Lia-loos furak tebes, Jezús, Maromak nia Oan-Mane rohan-laek, sempre okupadu hodi tau matan, fó buat ne’ebé sira presiza, no proteje Ninia oan sira! Nia ko’alia oin ba oin ho Abraão no Moisés, no luta ho Jacob. Nia lori ema Izraél sira liuhusi rai-fuik, hodi fó ai-han no bee no manán sira-nia inimigu.
Hanoin katak títulu “Miguel arkanju” signifika “Maromak nia mensajeiru boot”, Nia maka Jezús “Maromak invizível nia imajen” (Kolosenses 1:15), ne’ebé lori mensajen esperansa nian ne’ebé boot liu, evanjellu, ba lakon mundu!
Konklusaun
Atu konklui, ita haree figura majestuoza no misterioza ida, dala barak hanaran Miguel, dalaruma Anju Na’i nian, dalaruma Komandante Hostia Maromak nian, ne’ebé taka Ninia divindade no mosu iha forma anju simples ida. No figura enigmátika ne’e iha kbiit, autoridade no atributu sira ne’ebé Maromak de’it mak iha. Nia duni sai demóniu sira hosi lalehan, Nia halo moris hi’as ema mate sira, Nia harohan ba santu sira, Nia tesi-lia no moris hi’as, hodi hahú terus boot. Nia sosa fali santu sira no simu sira nia adorasaun. Nia oferese mai ita naran foun ida.
Agora ita-boot bele hatene sé maka Miguel, Satanás mós hatene ida-ne’e, no ida-ne’e sei la salva nia. Pergunta boot mak: Ita koñese Nia nu’udar Jezús, ita-nia Na’i no Maksoin pesoál?.
(** – Artigu ida-ne’e foti hosi Amazing Facts Indonesia
